საქართველოს კათოლიკური მისიების პროსოპოგრაფიული ბაზა : სპარსეთი

1737-1738 წლებში ერეკლე II თავისი ლაშქრით სპარსეთის შაჰის, ნადირ-შაჰის სამხედრო ექსპედიციაში მონაწილეობდა.

2

1739 წლის დეკემბერში ერეკლე II სპარსეთიდან საქართველოში დაბრუნდა.

1

1624 წლის 26 სექტემბერს სპარსეთის შაჰის აბას I-ის ბრძანებით ქეთევან დედოფალი წამებით მოკლეს.

1

1624 წლის 26 სექტემბერს სპარსეთში ქეთევან დედოფალის წამების მომსწრე პორტუგალიელი კათოლიკე მისიონერი ამბროზიო დუშ ანჟუში წერდა, რომ სიკვდილის წინ ქეთევან დედოფლმა შემდეგი სიტყვები წარმოთქვა: „სამშობლო, ქრისტე“.

2

2000 წელს ილია ტაბაღუა თავის წიგნში „ევროპული ცნობები ერეკლე II-ის შესახებ“ წერდა, რომ ერეკლე მეფის ბრძოლები და გამარჯვებები ერევნის, განჯისა და ნახიჭევანის სახანოებში ევროპაში სპარსეთის განადგურებად აღიქვეს, ერეკლეს ბრძოლები თავრიზში და აზატ-ხანზე მისი გამარჯვება – სპარსეთის დაპყრობად.

3

1709 წლის 4 აპრილს პროპაგანდის მიერ კონსტანტინეპოლში საფრანგეთის ელჩთან გაგზავნილ წერილში აღნიშნულია, რომ სომეხმა ისრაელორმა რამდენიმე წლის წინ ევროპაში ყველას გულმხურვალე კათოლიკედ მოაჩვენა თავი. ბევრ ქრისტიან მეფეს, განსაკუთრებით პაპს წერილები გამოართვა სპარსეთის მეფისთვის, რომლისთვისაც ვითომ შეღავათი უნდა ეთხოვა ამ მხარეში მყოფი კათოლიკეებისთვის. გაირკვა, რომ ამ კაცმა სპარსეთში თავი ქრისტიან მეფედ და პაპის ელჩად გააცნო და ცდილობდა კათოლიკური სარწმუნოების ერთიანად მოსპობას.

1

1714 წელს სულხან-საბა ორბელიანმა საფრანგეთის მეფეს სთხოვა, სპარსეთის მეფისთვის ვახტანგ VI-ის სამშობლოში დაბრუნება დაევალებინა.

3

1714 წელს სულხან-საბა ორბელიანის მიერ საფრანგეთის მეფესთან წარსადგენად გამზადებულ მოხსენებაში აღნიშნულია, რომ თუ ლუდოვიკო სპარსეთის დედებულებს საჩუქარს შეპირდებოდა, ისინი ყაენს ვახტანგ VI-ის სწრაფად გათავისუფლებას დაავალებდნენ.

3

1714 წელს სულხან-საბა ორბელიანის მიერ საფრანგეთის მეფესთან წარსადგენად გამზადებულ მოხსენებაში აღნიშნულია, რომ საფრანგეთის მეფეს სპარსეთის გავლენიანი პირებისთვის ვახტანგის სამშობლოში უვნებლად დაბრუნდბის შემდეგ უნდა მიეცა საჩუქარი.

3

1714 წლის 25 აპრილს სულხან-საბა ორბელიანმა საფრანგეთის მისიონისა და საქართველოსა და სპარსეთში ფრანგთა ვაჭრობის შესახებ მოხსენება დააწერინა.

1

მიქელ თამარაშვილი წიგნში „ისტორია კათოლიკობისა ქართველთა შორის“ აღნიშნავს, რომ 1714 წელს, სავარაუდოდ, საფრანგეთის მეფემ არ შეასრულა სულხან-საბა ორბელიანის თხოვნა ვახტანგ მეფის გასათავისუფლებლად სპარსელებისთვის თანხის გადაცემის შესახებ.

4

1902 წელს გამოქვეყნებულ მიქელ თამარაშვილი წიგნში „ისტორია კათოლიკობისა ქართველთა შორის“ აღნიშნულია, საფრანგეთიდან წერილების მიღების შემდეგ სპარსელები უფრო მკაცრად ექცეოდნენ ვახტანგას და აძალებდნენ გამაჰმადიანებს, მაგრამ საქართველოს მეფე სარწმუნოებას არ იცვლიდა.

2

1714 წლის 17 აგვისტოს რომის პაპმა სულხან-საბა ორბელიანს ვახტანგ VI-თან წერილი გაატანა.

3

1714 წლის 17 აგვისტოს რომის პაპმა ვახტანგ VI-ს მისწერა სპარსეთში, რომ ყველა ღონეს იხმარდა მის გასათავისუფლებლად.

2

1714 წლის 17 აგვისტოს რომის პაპმა ვახტანგ VI-ს მისწერა, რომ სპარსელების ტყვეობიდან გათავისუფლების შემდეგ იმედი ჰქონდა, საქართველოში კათოლიკობის გავრცელებაში დაეხმარებოდა.

2

1714 წლის 17 აგვისტოს რომის პაპმა ვახტანგ VI-ს მისწერა, რომ ძალიან გაახარა რომში წმინდა ბასილის მონაზვნის, სულხან-საბა ორბელიანის სტუმრობამ.

4

1715 წლის 18 თებერვალს სულხან-საბა ორბელიანმა კონსტანტინეპოლიდან მინისტრ პონშანტრანს პარიზში მისწერა, რომ კონსტანტინეპოლში ვახტანგ მეფისა და თავისი ძმების წერილები დახვდა. ვახტანგ მეექვსე ივნისში სწერდა, რომ სპარსეთში ძალიან ავიწროვებდნენ და სარწმუნოების შეცვლას სთხოვდნენ. ქართლის მეფე ეუბნებოდა, რომ მხოლოდ ღმერთის და საფრანგეთის მეფის დახმარების იმედი ჰქონდა.

3

1715 წლის 18 თებერვალს სულხან-საბა ორბელიანმა კონსტანტინეპოლიდან მინისტრ პონშანტრანს პარიზში წერილის საშუალებით კიდევ ერთხელ სთხოვა, მეტად გარჯილიყო, რომ საფრანგეთის მეფე რაც შეიძლება მალე დახმარებოდა ვახტანგ მეექვსეს გათავისუფლებაში.

3

1715 წელს პატრი ივანე რიშარდი დაინიშნა საფრანგეთის საგანგებო ელჩად სპარსეთის მთავრობის წინაშე, ვახტანგ VI-ის გასათავისუფლებლად და სხვა საქმეების გამო.

2

1715 წელს სანამ პატრი ივანე რიშარდი სპარსეთში წავიდოდა ვახტანგ მეექვსის გასათავისუფლებლად და სანამ სამეგრელოში მისიონერებს გაგზავნიდნენ, საფრანგეთის მეფე ლუდოვიკო მეთოთხმეტე გარდაიცვალა.

3

1715 წელს სპარსეთში ვახტანგ VI-ის გასათავისუფლებლად ელჩის, ხოლო სამეგრელოში მისიონის გაგზავნა მხოლოდ გადაწყვეტილი იყო და დაწყებული არ იყო ეს პროცესი ლუდოვიკეს სიცოცხლეში. მეფის გარდაცვალების შემდეგ საფრანგეთის მთავრობამ სხვადასხვა გარემოების გამო ყურადღება აღარ მიაქცია და ეს ყველაფერი დაპირებად დარჩა.

2

1715 წლის 8 ივლისს სპარსეთში მყოფმა საფრანგეთის კონსულმა გარდანემ მინისტრს აუწყა საქართველოსა და სპარსეთის გარემოება ვაჭრობის შესახებ.

1

1715 წლის 8 ივლისს სპარსეთში მყოფმა საფრანგეთის კონსულმა გარდანემ მინისტრს აუწყა, რომ თბილისში 6 იტალიელი კაპუცინი იყო.

1

1715 წლის 8 ივლისს სპარსეთში მყოფმა საფრანგეთის კონსულმა გარდანემ მინისტრს აუწყა, რომ თბილისში კათოლიკური სარწმუნოების მატარებელი საკმაოდ ბევრი ქართველი ბატონი ცხოვრობდა.

1

1715 წლის 8 ივლისს სპარსეთში მყოფმა საფრანგეთის კონსულმა გარდანემ მინისტრს აუწყა, რომ თბილისში ეპისკოპოსები და მონაზვნები საგანგებოდ სწავლობდნენ, რომ შეძლებოდათ იტალიელ კაპუცინებთან დოგმატიკურ საკითხებზე ბჭობა.

1

1715 წლის 8 ივლისს სპარსეთში მყოფმა საფრანგეთის კონსულმა გარდანემ მინისტრს აუწყა, რომ გორში ოთხი კაპუცინი ცდილობდა გაეწვრთნათ და კათოლიკურ სარწმუნოებაში მოექციათ რამდენიმე თავადი.

1

მიქელ თამარაშვილის წიგნში „ისტორია კათოლიკობისა ქართველთა შორის“ აღნიშნულია, რომ პროპაგანდამ სთხოვა პარიზის ნუნციოს ტერმოილეს, საფრანგეთის მთავრობას მიეწერა სპარსეთსა და საქართველოში მყოფ კონსულებთან, რომ მადლობა გადაეხადათ ვახტანგ მეფისთვის კათოლიკების მფარველობისა და კათოლიკობაზე მიდრეკილების გამო.

3

მიქელ თამარაშვილის წიგნში „ისტორია კათოლიკობისა ქართველთა შორის“ აღნიშნულია, რომ ისპაჰანში მყოფ ეპისკოპოს ბარნაბასგან და საქართველოში მყოფი მისიონერებისგან რომში მივიდა ამბავი, რომ ვახტანგ VI დაბრუნდა თუ არა სპარსთა ტყვეობიდან, დაეხმარა მისიონერებს სომხების წინააღმდეგ, გაბრაზდა კათოლიკების დევნის გამო და მათ ერთგულება გამოუცხადა.

3

1719 წლის 18 თებერვალს რომის პაპმა, კლემენტი XI-მ, სპარსეთის ყაენს მეორე წერილიც გაუგზავნა. იგი ისევ სთხოვდა, 1717 წელს თბილისში კათოლიკებისთვის მონასტრის დარბევის გამო, სამაგალითოდ დაესაჯა პატრიარქი, ვართაპეტი და სხვა მოთავენი. სთხოვდა, მალე აღესრულებინა სამართალი.

1

1720 წელს სპარსეთის ყაენმა მისწერა რომის პაპს, კლემენტ XI-ს, რომ დასჯიდა თბილისში კათოლიკური ეკლესიის დარბევაში მონაწილე სომხებს და დაეხმარებოდა მისიონერებს.

1

მეთვრამეტე საუკუნის 40-იან წლებში სპარსეთის მეფემ თამაზ ყული-ხანმა საქართველოს დიდი ხარკი დააკისრა, მათ შორის საქართველოში კაპუცინების სამ მონასტერსაც დაადო წლიური ხარჯი 800 სკუდამდე.

1

1742 წლის 30 ივლისს რომის პაპმა სპარსეთის მეფეს, თამაზ ყული-ხანს, მისწერა თხოვნით, რომ საქართველოში კაპუცინების სამი ეკლესია მონასტერი გაეთავისუფლებინათ ხარკისგან, რომლის გადახდაც მათ არ შეეძლოთ. შაჰმა შეუსრულა ეს თხოვნა და მათ ხარჯი აღარ გამოართვა.

1

1627 წელს პიეტრო დელა ვალე პაპ ურბან VIII-სთან გაგზავნილ წერილში საუბარობს საქართველოში სპარსელების შემოსევებზე და სპარსეთში გადასახლებულ ქართველებზე.

2

1627 წელს პიეტრო დელა ვალე პაპ ურბან VIII-სთან გაგზავნილ წერილში აღწერს სამ გზას, რომლითაც შეიძლება მოხვდნენ საქართველოში მისიონერები: კონსტანტინოპოლის გავლით ერთ თვეში, სპარსეთის ან პოლონეთის გავლით შავი ზღვით რამდენიმე დღეში.

1

1640 წელს ავგუსტინელი ამბროჯო დელ ანჯელის შედგენილ რელაციონეში საუბარია სპარსეთის შაჰის ბრძანებით ქეთევან დედოფლის მოწამეობრივი სიკვდილის შესახებ.

1

1640 წელს ამბროჯო დელ ანჯელის შედგენილ რელაციონეში აღნიშნულია, რომ იგი 22 წელი მოღვაწეობდა სპარსეთის მისიაში, 9 წელი – ისპაჰანში, 2 წელი – შირაზში, 12 წელი – საქართველოში.

1

1640 წელს ამბროჯო დელ ანჯელის შედგენილ რელაციონეში საუბარია საქართველოში შაჰ აბასის გალაშქრების და 60000 ქართული ოჯახის სპარსეთში გადასახლების შესახებ.

2

1640 წელს ამბროჯო დელ ანჯელის შედგენილ რელაციონეში დაწვრილებითაა აღწერილი ქეთევან დედოფლის წამება, დასაფლავება და წმინდა ნაწილების საქართველოში ჩამოტანა.

2

პადრე სილვესტრო და პანიკალემ პროპაგანდა ფიდეს მისწერა, რომ სპარსეთის შაჰს საომრად წასვლა უწევდა ინდოელ უფლისწულ ოსბერგთან.

2

საქართველოს კათოლიკური მისიების პროსოპოგრაფიული ბაზა

სპარსეთი

ზოგადი ინფორმაცია

აღწერა

კავშირი ადგილთან